Skarby klasztorów Dragomirna i Neamt

   Klasztory to nie tylko ośrodki religijne. W XVI i XVII wiecznej Mołdawi były to także twierdze warowne dla obrony przed Turkami, Polakami i Węgrami. Dla mnie najciekawszy jednak jest fakt, że do XVIII wieku prawosławne klasztory rumuńskie były, przede wszystkim, centrami kulturalnymi, a przygotowując się do tej wycieczki zorganizowałam sobie niezapomnianą lekcję historii sztuki.
   Monasteries were not only religious centres. In XVI and XVII centuries Moldavia they were also fortresses made to protect Moldavians from Turks, Poles and Hungarians. However, the most interesting fact for me was that till XVIII century romanian orthodox monasteries were, above all, cultural centres. Preparing myself for this trip I organised for myself unforgettable art history class.

   Klasztor Neamt (zdjęcia 1 i 2) posiada dziś bibliotekę liczącą ponad 18 tysięcy woluminów. To tu pracował Gavril Uric (ok. 1390 - ok. 1442),  autor charakterystycznego mołdawskiego stylu iluminowania manuskryptów. Najstarszy manuskrypt Gavrila Urica datowany na 1429 rok znajduje się obecnie w Bodleian Library w Oksfordzie, w Wielkiej Brytanii. Jego fragmenty można obejrzeć tutaj.

  Neamt Monastery (photo 1 & 2) has library which holds more than 18 thousands of volumes. Gavril Uric (c. 1390 - c. 1442) worked here, the author of a characteristic Moldavian style of illuminated manuscripts. The oldest manuscript of Gavril Uric from 1429 can be found today in Bodleian Library in Oxford, in Great Britain. Its fragments can be viewed here.

  Nie tylko nazwisko Gavrila Urica zapadło mi w pamięć albowiem mołdawską tradycję ilustrowania manuskryptów wzbogacił dwa stulecia później Anastasie Crimca (ok. 1560 - 1629). Prace stworzone przez zapoczątkowaną przez niego szkołę kopistów i miniaturzystów to najcenniejsze skarby klasztoru Dragomirna. Niektóre z nich można obejrzeć tutaj.

  Not only the name of Gavril Uric I will always remember. Two centuries later Moldavian tradition of manuscripts' illustration was enriched by Anastasie Crimca (c.1560 - 1629). Works created by Crimca's School of Copyists and Miniaturists are the most precious treasures of Dragomirna Monastery. Some of them can be viewed here.

   Obecnie znanych jest około 30 prac Crimcy i jego uczniów, z czego 7 znajduje się w Muzeum Klasztoru Dragomirna. Pozostałe rozproszone są po różnych kolekcjach, głównie w Rumunii i w Rosji.

   Today, about 30 works of Crimca and his pupils are known. 7 of them we can find in Dragomirna Monastery Museum. The rest of them can be found in various collections, mostly in Romania and Russia.

 W trakcie wojen XVII-wiecznych, Dragomirna ucierpiała najbardziej w 1653 roku w trakcie najazdu Kozaków Zaporoskich pod wodzą Timusa Chmielnickiego. Dokonali oni spustoszeń, po których klasztor stracił znaczną część swojego skarbu. Cenne manuskrypty niszczono, by na części rozebrać i podzielić metalowe oprawy wysadzane szlachetnymi kamieniami*.

   In XVII century, Dragomirna suffered damage the most in 1653 during the Zaporoshian Cossack raid led by Timus Khmielnytsky. They ravaged the monastery, and it lost most of its treasure as the result. Precious manuscripts were damaged to divide into pieces metal bindings decorated with gems*.


*przy opracowaniu postu korzystałam z/ found in: Gorovei Stefan S., Dragomirna Monastery, Bukareszt: Victor B Victor, 2006